Οι καβγάδες ανάμεσα στα αδέλφια είναι γνώριμοι στους περισσότερους ενήλικες που μεγάλωσαν με αδέλφια ή που έχουν περισσότερα από ένα παιδιά. Θεωρείται φυσικό να υπάρχει κάποιου βαθμού συναγωνισμός στα παιδιά της οικογένειας. Ο συναγωνισμός, οι καβγάδες και η ζήλια δεν οφείλονται στο ότι υπάρχει αντιπάθεια ανάμεσα τους αλλά στο ότι κάθε παιδί θέλει την αποκλειστικότητα και την προσοχή των γονιών του. Κανένα παιδί δεν είναι «πρόθυμο» να μοιραστεί αυτό που θεωρεί ότι δικαιούται αποκλειστικά!
Στην πλειονότητα τους τα μικρά παιδιά παρουσιάζουν κάποιου βαθμού συναισθηματική αναστάτωση μετά τη γέννηση ενός μικρότερου αδελφού.
Ο ανταγωνισμός αυτός είναι εντονότερος όταν η διαφορά των παιδιών είναι μικρότερη από 3 έτη. Αυτό παρατηρείται διότι το πρώτο παιδάκι είναι ακόμη εξαρτημένο από τους γονείς όταν γεννιέται το επόμενο παιδί στην οικογένεια. Πολλές φορές όμως αντιζηλία παρατηρείται ακόμη και με πολλά έτη διαφοράς. Επιπλέον δεν ζηλεύουν μόνο τα μεγαλύτερα παιδιά αλλά και τα μικρότερα. Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά και γίνονται πιο ανεξάρτητα η αντιπαλότητα αυτή μειώνεται και σε ελάχιστες μόνο περιπτώσεις παραμένει μέχρι την ενήλικη ζωή.
Με την γέννηση του νέου παιδιού ( ή ακόμη και πριν τη γέννηση) το μεγαλύτερο παιδί μπορεί να παρουσιάσει αλλαγές στη συμπεριφορά του. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να εκδηλώνονται είτε σαν ανάγκη μεγαλύτερης προσκόλλησης και παλινδρόμηση ή επιθετικότητα ή ακόμη και απομόνωση και κλείσιμο στον εαυτό του. Ένα παιδί που παλινδρομεί μπορεί να αρχίσει να ζητάει πιπίλα, μπιμπερό ή να μπει μέσα στο καρότσι στη διάρκεια της βόλτας. Ένα μεγαλύτερο παιδί μπορεί αφενός να δείχνει ενδιαφέρον για το αδελφάκι του και τη φροντίδα του και αφετέρου να γίνεται επιθετικό.
Οι γονείς χρειάζεται να κατανοήσουν τη «ζήλια» του μεγαλύτερου παιδιού. Δεν χρειάζεται να το επιπλήττουν γιατί «ζηλεύει». Το συναίσθημα της ζήλιας που αισθάνεται το παιδί είναι απόλυτα φυσικό και δεν πρέπει να το κάνουμε να αισθανθεί άσχημα για τα συναισθήματα του. Θυμηθείτε η ζήλια είναι ένα συναίσθημα που όλοι μπορεί να έχουν νιώσει κατά καιρούς.
Εάν το μεγαλύτερο παιδί παρουσιάζει συμπεριφορές παλινδρόμησης, επιτρέψτε του το κάποιες φορές χωρίς όμως να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό για να μην ενισχυθούν. Παράλληλα αναζητήστε και επαινέστε τις φορές που συμπεριφέρεται κατάλληλα και ανάλογα με την ηλικία του.
Ζητείστε από το μεγαλύτερο παιδί να σας βοηθήσει στη φροντίδα του μικρότερου και εμπλέξτε το στις καθημερινές σας διαδικασίες με το μωρό. Παράλληλα όμως δώστε του ελευθερίες, αν είναι δυνατό επιτρέψτε του να έχει το δικό του χώρο και το κάθε παιδί να έχει να δικά του παιχνίδια.
Στους καβγάδες ανάμεσα στα παιδιά οι γονείς είναι καλύτερο να μην εμπλέκονται. Αν οι γονείς εμπλακούν στους καβγάδες των παιδιών το μόνο που θα καταφέρουν είναι να αναγκαστούν να πάρουν το μέρος του ενός παιδιού και το άλλο να αισθανθεί αδικημένο. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια να ενισχυθεί ο μεταξύ τους ανταγωνισμός. Επιβλέψτε τα στενά αν υπάρχει κίνδυνος έντονα επιθετικής συμπεριφοράς από το ένα παιδί και προλάβετε τις επιθέσεις.
Επιπλέον επιβραβεύστε ακόμη και αν είναι σπάνιες τις στιγμές που τα παιδιά παίζουν μαζί ή συνεργάζονται σε κάτι ήρεμα. Είναι πιθανότερο να το επαναλάβουν.
Εν κατακλείδι μην παραλείψετε να τους θυμίζετε πόσο ωραίο είναι το να έχεις αδέλφια. Μιλήστε τους για τις δικές σας σχέσεις με τα αδέλφια σας, περιγράψτε τις ωραίες σας στιγμές, παιχνίδια και πλάκες που κάνατε μαζί. Αναφερθείτε στο πόσο ουσιαστική είναι αυτή η σχέση και πόσο όμορφα νιώθετε ακόμη και τώρα που μεγαλώσατε για το αδελφό ή την αδελφή σας ή τα αδέλφια σας.
Θεοφανώ Πασιουρτίδη
Παιδοψυχίατρος
Ιατρείο: Τατοΐου 122 και Παρθενώνος 1-3
14671 Νέα Ερυθραία
τηλ. 210 6251492
κινητό: 6976690063
http://www.paidopsixiatriki.gr
facebook: https://www.facebook.com/paidopsixiatros
