Με τον όρο ωτίτιδα εννοούμαι την φλεγμονή του ωτός, αφορά όλον τον πληθυσμό και μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνη. Η ωτίτιδα διακρίνεται στις εξής κατηγορίες:
– εξωτερική ωτίτιδα: φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου ή/και του πτερυγίου του αφτιού
– μέση ωτίτιδα: οξεία ή χρόνια
– εσωτερική ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα)
Εξωτερική ωτίτιδα: Συμπτώματα και μορφές
Η εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να χαρακτηρίζεται από κνησμό (φαγούρα), πόνο στο αφτί, εκροή υγρού από των έξω ακουστικό πόρο ή πυρετό, ενώ διακρίνεται σε διάφορους τύπους:
– Διάχυτη εξωτερική ωτίτιδα: συνήθως προκαλείται λόγω μιας μικροβιακής ή μυκητιασικής λοίμωξης, αλλά μπορεί να έχει και αλλεργική αιτιολογία.
– Δοθιήνας έξω ακουστικού πόρου: οφείλεται σε μόλυνση τριχοθυλακίου στον έξω ακουστικό πόρο από σταφυλόκοκκο, κυρίως λόγω έντονου καθαρισμού του έξω ακουστικού πόρου με μπατονέτα ή άλλα αντικείμενα.
– Κακοήθης εξωτερική ωτίτιδα: είναι η βαριά, προοδευτικά νεκρωτική μορφή εξωτερικής ωτίτιδας η οποία εμφανίζεται συχνότερα σε διαβητικούς ασθενείς
– Φυσαλιδώδης αιμορραγική μυριγγίτιδα: εμφανίζεται μετά από λοίμωξη από τον ιό της γρίπης και παρατηρούνται αιμορραγικές φυσαλίδες στην επιφανειακή στιβάδα της τυμπανικής μεμβράνης
Εξωτερική ωτίτιδα: Ποιες είναι οι αιτίες;
Η εξωτερική ωτίτιδα μπορεί να προκληθεί από πολλές διαφορετικές αιτίες. Σε αυτές συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων:
– Διείσδυση παθογόνων μικροοργανισμών (π.χ. Ψευδομονάδα) στον έξω ακουστικό πόρο.
– μέσω έντονου καθαρισμού και τραυματισμού του έξω ακουστικού πόρου με βρώμικα δάχτυλα ή μπατονέτα
– μέσω καθαρισμού με μολυσμένο νερό
– Αλλεργικοί παράγοντες (π.χ. καλλυντικά, απορρυπαντικά)
– Επέκταση μιας προϋπάρχουσας χρόνιας μέσης ωτίτιδας
– Εξοστώσεις
– Προωτιαία συρίγγια
Εδώ να τονίσουμε ότι νόσοι όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και άλλες νόσοι που οδηγούν σε εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος προδιαθέτουν στην ανάπτυξη εξωτερικής ωτίτιδας.
Εξωτερική ωτίτιδα: Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της εξωτερικής ωτίτιδας μπορει να γίνει εύκολα με:
– κλινική εξέταση
– ωτοσκόπηση και ωτομικροσκόπηση
– σε εμμένουσες περιπτώσεις με καλλιέργεια εκκρίματος από το αφτί
Εξωτερική ωτίτιδα: Ποια είναι η θεραπεία
Η θεραπεία επιτυγχάνεται χορηγώντας την κατάλληλη αγωγή ανάλογα με την αιτία, με ή χωρίς αντιβιοτικά.
Εξωτερική ωτίτιδα: Μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές;
Η εξωτερική ωτίτιδα θέλει μεγάλη προσοχή και έγκαιρη διάγνωση, διότι είναι πιθανόν να εξαπλωθεί σε γειτονικούς ιστούς και στο τύμπανο. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να επεκταθεί μέχρι τα οστά της βάσης του κρανίου με ανάλογη βλάβη των εγκεφαλικών νεύρων.
Μέση ωτίτιδα: Ορισμός
Μέση ωτίτιδα ονομάζουμε τη φλεγμονή του μέσου ωτός, δηλαδή την φλεγμονή από το τύμπανο και βαθύτερα μέχρι το έσω ους.
Μέση ωτίτιδα: Ποια είναι η αιτία;
Εκλυτικός παράγοντας τις περισσότερες των περιπτώσεων μιας μέσης ωτίτιδας είναι η διαταραχή αερισμού του μέσου ωτός λόγω δυσλειτουργίας της ευσταχιανής σάλπιγγας που ενώνει το μέσο αυτί με τον ρινοφάρυγγα. Συχνά μεταφέρονται μικρόβια από τον ρινοφάρυγγα στο μέσο αφτί.
Μέση ωτίτιδα: Ποιες είναι οι μορφές της;
Η μέση ωτίτιδα μπορεί να είναι πυώδης ή μη πυώδης και οξεία ή χρόνια. Έτσι διακρίνουμε τις εξής μορφές:
– Οξεία πυώδης μέση ωτίτιδα
– Χρόνια πυώδης μέση ωτίτιδα
– Μια μορφή της χρόνιας μέσης ωτίτιδας είναι και το χολοστεάτωμα το οποίο διαβρώνει τις οστέινες δομές του μέσου ωτός και μπορεί να οδηγήσει σε μηνιγγίτιδα ή παράλυση του προσωπικού νεύρου άρα και της σύστοιχης πλευράς του προσώπου.
– Οξεία ή χρόνια ορώδης εκκριτική ωτίτιδα
– Χρόνια βλεννώδης εκκριτική ωτίτιδα
Οι δύο τελευταίες χαρακτηρίζονται από συλλογή ορώδους ή βλεννώδους υγρού πίσω από την τυμπανική μεμβράνη, δίνοντας μία αίσθηση «βουλωμένου» αυτιού. Η εκκριτική ωτίτιδα είναι συχνή στην παιδική ηλικία και πρέπει πάντα να γίνεται διερεύνηση για ύπαρξη αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια).
Μέση ωτίτιδα: Ποια είναι τα συμπτώματα;
Αυτά εξαρτώνται από το είδος της ωτίτιδας κάθε φορά. Σχεδόν σε όλες τις μορφές όμως συναντάμε τα παρακάτω συμπτώματα:
– Πόνο στο αφτί
– Βαρηκοΐα
– Αίσθημα πληρότητας ωτός («βουλωμένου» αυτιού)
– Ενώ πιο σπάνια εμφανίζεται πυρετός και ίλιγγος
Μέση ωτίτιδα: Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από τη μορφή της μέσης ωτίτιδας και μπορεί να είναι φαρμακευτική ή χειρουργική.
Εσωτερική ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα): Τι είναι;
Η λαβυρινθίτιδα είναι η πιο σοβαρή μορφή ωτίτιδας και αφορά φλεγμονή στο έσω αυτί, στο λαβύρινθο, όπου εδράζεται το όργανο της ισορροπίας. Παρουσιάζεται με έντονα συμπτώματα όπως περιστροφικό ίλιγγο, εμέτους αλλά και βαρηκοΐα.
Εσωτερική ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα): Αιτιολογία
Μπορεί να προκληθεί από μία χρόνια μέση ωτίτιδα που θα εξαπλωθεί στο λαβύρινθο, μια μικροβιακή λοίμωξη όπως η σύφιλη, μετά από μηνιγγίτιδα ή ιογενείς λοιμώξεις (π.χ. ωτικός έρπητας ζωστήρας, παρωτίτιδα).
Εσωτερική ωτίτιδα (λαβυρινθίτιδα): Διάγνωση και θεραπεία
Λόγω της σοβαρότητας της νόσου πρέπει να γίνει ενδελεχής κλινικός έλεγχος αλλά και διερεύνηση με αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Θεραπευτικά μπορούν να χορηγηθούν ανάλογα την περίπτωση αντιβιοτικά, αντιϊικά φάρμακα, κορτιζόνη. Σε εμμένουσες, προχωρημένες φλεγμονές απαιτείται και χειρουργική παρέμβαση.
Λίτος Πέτρος
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγγος,
Κάτοχος Γερμανικού τίτλου ειδικότητας Ωτορινολαρυγγολογίας
Υμηττού 98, Παγκράτι
Τηλ.: 215 5055753
Κιν.: 6970 107107
E-mail: petros.litos@outlook.com
www.litos-orl.gr