Το παιδί μας, ως γονείς, το αγαπάμε περισσότερο όταν έχει καλούς βαθμούς, και λιγότερο όταν δεν έχει? Φερόμαστε διαφορετικά σε αυτές τις δύο περιπτώσεις? Μήπως σκεφτόμαστε τις δικές μας ανάγκες, και όχι τόσο τις δικές του? Εχουμε συζητήσει για τις κλίσεις που έχει ή μας ενδιαφέρουν οι δικές μας, που ενδεχομένως να μην έχουμε ικανοποιήσει όπως τουλάχιστον θα θέλαμε? Μήπως επιβάλλουμε να επιθυμεί την γνώση και την επιτυχία? Μήπως το πιέζουμε πολύ, αδιαφορώντας ευγενικά, για τις δικές του ανάγκες?
Πολλές φορές το παιδί, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των γονιών του για επιτυχία στο σχολείο, αλλά όταν έρθει αντιμέτωπο με τη δική του επιθυμία, ίσως να μην ταυτίζεται με αυτές των γονέων του. Τότε η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη, όπου το αποτέλεσμα είναι να μειωθεί η επιθυμία του παιδιού για μάθηση. Χρειάζεται λοιπόν να ακούμε προσεκτικά τις επιθυμίες του παιδιού μας, τις ανάγκες του, τα θέλω του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δε χρειάζεται να έχει τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Ομως, για να μάθει το παιδί, χρειάζεται να λειτουργεί αυτόνομα. Να επιτρέψουν οι γονείς να έχει το παιδί τους, δικές του επιθυμίες για γνώση, και να του δώσουν τα κατάλληλα εφόδια για να επιτύχει. Και τα κατάλληλα εφόδια, είναι να του μάθουν να αναπτύξει τη δική του ευθύνη και ανεξαρτησία απέναντι στο σχολείο, να του μάθουν τι σημαίνει εμπιστοσύνη τόσο απέναντι στον εαυτό του όσο και στο κοινωνικό σύνολο. Ετσι, δε χρειάζεται να αναλαμβάνουν το ρόλο του δασκάλου στο σπίτι, διότι το παιδί αντιλαμβάνεται ότι πρώτον με αυτό τον τρόπο αποσπά την προσοχή των γονέων του, δεύτερον μαθαίνει ότι έτσι πρέπει να ενεργεί και τρίτον ίσως του δημιουργηθεί η πεποίθηση ότι δεν είναι ικανό να τα βγάλει πέρα μόνο του.
Για να αναπτυχθούν τα κατάλληλα κίνητρα μάθησης χρειάζεται να είναι καλή η συναισθηματική σχέση με τον γονιό. Στην περίπτωση, που το παιδί έχει κακή σχολική επίδοση, οι γονείς εκδηλώνουν την απογοήτευσή τους, την αποδοκιμασία τους ή ακόμη και τον θυμό τους, με έναν τρόπο που το παιδί ερμηνεύει αυτή τη συμπεριφορά ως μη αποδοχή, ως απόσυρση της αγάπης του γονιού.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αναπτύξει λανθασμένες πεποιθήσεις και σκέψεις, όπως:
• Είσαι καλό παιδί, όταν είσαι καλός μαθητής
• Είσαι ανίκανος ή βλάκας, αν δεν καταλαβαίνεις το μάθημα
• Είσαι ψεύτης, γιατί έκρυψες τους βαθμούς σου από το διαγώνισμα
• Δεν έχεις στόχους, αν δεν ξέρεις στα 15 σου χρόνια τι επάγγελμα θέλεις να ακολουθήσεις
• Για να είσαι επιτυχημένος, πρέπει να περάσεις τις πανελλήνιες εξετάσεις
Κίνητρα Μάθησης από την Οικογένεια
Τα παιδιά χρειάζεται να έχουν την απαραίτητη στήριξη τόσο από την οικογένεια όσο και από το σχολείο. Η κάθε πλευρά αναλαμβάνει να αναπτύξει διαφορετικές δεξιότητες στο παιδί. Η οικογένεια χρειάζεται να καλλιεργήσει στο παιδί τα εξής:
• Να αποδέχεται τα μέλη της
• Να προσφέρει θετικά πρότυπα συμπεριφοράς στα παιδιά
• Να αποφεύγει τις συγκρίσεις με άλλα αδέλφια ή με άλλα παιδιά. Το κάθε παιδί έχει τη δική του προσωπικότητα και τις δικές του ιδιαιτερότητες / ικανότητες
• Να διαχωρίζει τον ρόλο του γονέα από το ρόλο του δασκάλου. Το παιδί έχει έναν γονέα στο σπίτι και έναν δάσκαλο στο σχολείο. Δε χρειάζεται δεύτερο δάσκαλο στο σπίτι.
• Να ενισχύει την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση και την εμπιστοσύνη
• Αμοιβαίος σεβασμός
• Να ενθαρρύνει τον διάλογο και να διαχειρίζεται υπομονετικά τα όποια θέματα προκύπτουν κάθε φορά
• Να υπάρχουν ρεαλιστικές προσδοκίες, δηλαδή οι απαιτήσεις των γονέων να ανταποκρίνονται στις δυνατότητες των παιδιών
Σε κάθε περίπτωση, το παιδί μας έχει ανάγκη να νιώθει ότι έχει δίπλα του ανθρώπους που το νοιάζονται, το αγαπάνε, το υποστηρίζουν, το ακούνε, το αποδέχονται, ανεξάρτητα με την επίδοση που έχει στο σχολείο, όσες φορές κι αν έχει επιτύχει ή αποτύχει.
Το οικογενειακό περιβάλλον, εφόσον είναι υποστηρικτικό, συμβάλλει στην ενίσχυση της σχολικής επίδοσης, αλλά και στην προσωπική επιτυχία του παιδιού ως ατόμου.
Γεωργία Τριανταφύλλου
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Χαλανδρίου 14 & Σουλίου, Αγία Παρασκευή
Κιν.: 6932 409469
Email: info@psychotherapy-counselling.gr
www.psychotherapy-counselling.gr