Η αλεξιθυμία είναι μια κατάσταση στην οποία το άτομο δε μπορεί να περιγράψει με λέξεις τα συναισθήματα του. Υπάρχει έλλειψη επίγνωσης των συναισθημάτων στους αλεξιθυμικούς.
Ο όρος αλεξιθυμία έχει ελληνική καταγωγή και χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά από τον ψυχίατρο Πέτρο Σιφναίο (1973), ο οποίος τον χρησιμοποίησε για να μπορέσει να περιγράψει την κατάσταση κάποιων ασθενών με ψυχοσωματικά προβλήματα. Η αλεξιθυμία δεν κατατάσσεται στις ψυχολογικές διαταραχές. Κυρίως αντιπροσωπεύει μια προβληματική κατάσταση της προσωπικότητας. Η ένταση και η σοβαρότητα της διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, ενώ μεγάλη είναι και η πιθανότητα να εμφανιστούν προβλήματα στην προσωπικότητα ενός αλεξυθιμικού ατόμου.
Τα άτομα αυτά ενώ έχουν συναισθήματα όπως όλοι, δε γνωρίζουν πως μπορούν να τα εκφράσουν σωματικά π.χ. ταχυκαρδία, κοκκίνισμα κ.α. Αδυνατούν επίσης να κατανοήσουν και τη σημασία των συναισθημάτων τους, αποτυγχάνοντας να προσδιορίσουν όσα αισθάνονται.
Εκδηλώνουν άγχος στην αδυναμία τους να προσδιορίσουν τα συναισθήματα αυτά και είναι φοβικοί ως προς τις προσωπικές τους επιλογές καθώς αδυνατούν να λάβουν γρήγορες αποφάσεις σε συναισθηματικό επίπεδο ενισχύοντας έτσι το φόβο ανταπόκρισης σε συναισθηματικές καταστάσεις και επιλογές. Επίσης λόγω των αρνητικών καθημερινών καταστάσεων που βιώνουν δημιουργούν πολύ αρνητικές σκέψεις με αποτέλεσμα να εμφανίζουν κατάθλιψη, την οποία αδυνατούν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν.
Τα αίτια συνήθως οφείλονται σε κληρονομικούς παράγοντες, γενετικές ανωμαλίες ή κάποια ελλιπή νευρολογική ανάπτυξη. Επίσης από ψυχολογική άμυνα κατά του στρες ή κάποιας αρρώστιας, από τυχόν επιπλοκές κάποιας εγκεφαλικής εγχείρησης αλλά και από διάφορες επιρροές από το κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον.
Υπάρχουν θεωρίες της νευροψυχολογίας που υποστηρίζουν ότι προκαλείται από διαταραχή στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, το οποίο ευθύνεται για τη δημιουργία και έκφραση συναισθημάτων.
Όταν η αλεξιθυμία οφείλεται αποκλειστικά σε νευρολογικά αιτία δεν υπόκειται σε θεραπεία. Αν οφείλεται σε ψυχολογικά αίτια μπορεί να θεωρηθεί μερικώς θεραπεύσιμη.
Νεκτάριος Κοσμάς
Ψυχοθεραπευτής
Φαέθοντος 38, Κυψέλη
Τηλ.: 215 5504831
Κιν.: 6955 787766
E-mail: nektarioskosmas@gmail.com
